Thập kỷ 50-70. Trong thời kỳ này, nhiều quốc gia có tham vọng xây dựng cho mình một nền kinh tế tự chủ, tự cường và vững mạnh. Vì thế, họ cho rằng chính phủ có vai trò quan trọng trong việc chỉ đạo con đường phát triển. Thông qua chức năng kế hoạch hoá và các chính sách bảo hộ, nhiều nước đã xây dựng nền công nghiệp hướng nội với hy vọng có thể giảm bớt sự phụ thuộc vào nước ngoài. Khi đó, chính phủ được coi là người phân bổ các nguồn lực trong xã hội, xác định các nghành công nghiệp ưu tiên chiến lược để bảo hộ phát triển. Thậm chí, hàng loạt các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã ra đời để làm chức năng cung cấp hàng hoá và dịch vụ cho nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên, thành tích phát triển đáng buồn của nhiều nước theo chiến lược hướng nội với khu vực công nghiệp phi hiệu quả, ngoại lệ thiếu hụt lớn và một nền nông nghiệp què quặt đã khiến người ta hoài nghi về vai trò này của chính phủ. Trong khi đó, một số nước công nghiệp mới (như các con hổ châu á) lại chuyển hướng chiến lược hưởng ngoại với giả thiết rằng tự do hoá nền kinh tế sẽ thúc đẩy tăng trưởng và những nước này đã có được tốc độ tăng trưởng rất ngoạn mục. Điều đó khiến quan điểm về vai trò chính phủ trong thập kỷ 80 đã có một bước ngoặt lớn theo chiều ngược lại.
Thập kỷ 80. Sau cuộc khủng hoảng dầu lửa lấn thứ hai năm 1979 và cuộc khủng hoảng nợ ở nhiều nước châu Mỹ La tinh dầu thập kỷ 80, nhiều nhà kinh tế đã chỉ trích sự can thiệp quá sâu của chính phủ vào việc phân bổ nguồn lực, do đó đã gây ra sự phi hiệu quả lớn. Quan điểm lúc này là thu hẹp sự can thiệp của chính phủ, tạo điều kiện cho thị trường vận hành tự do hơn. Nhiều lúc, sự can thiệp của chính phủ được coi là không cần thiết, thậm chí cản trở sự phát triển. Tất cả những thay đổi trong nhận thức đó được phản ánh trong các chính sách điều chỉnh kinh tế mà nội dung chính đều là để thị trường quyết định nhiều hơn. Hàng loạt các chính sách như giảm sự định giá quá cao đồng bản tệ, tự do hoá lãi suất, thu-hẹp KVCC, giẫm điều tiết thị trường, xoá bỏ sự can thiệp trực tiếp đối với thương mại và đầu tư… đã được ban hành và nhiều khi còn trỏ thành điều kiện tiên quyết để các tổ chức tài trợ quốc tế chấp nhận viện trợ cho các nước đang phát triển. Có thể nói, trong thời kỳ này, mục tiêu hiệu quả kinh tế đã được đưa lên hành đầu, còn mục tiêu công bằng bị đẩy xuống hàng thứ yếu.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: công cụ kinh tế
