Chính những lý do nêu trên đã tạo nên một cơ sở khách quan cho sự can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế. Đó là:
• Chính phủ can thiệp để khắc phục thất bại thị trường, nhằm nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực.
Chính phú can thiệp uể phân phối lại thu nhập và nguồn lực, nhằm đảm bảo công bằng xã hội. Chính phủ can thiệp dể ổn định hoá kinh tế vĩ mô nhằm tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các chủ thể trong nền kinh tế quốc dân.
• Chính phủ đại diện cho quyền lợi quốc gia trên trường quốc tế.
Thất bại thị trường – cơ sở để chính phủ can thiệp vào nền kinh tế
Thất bại của thị trường là những trường hợp mà thị trường cạnh tranh không thể sản xuất ra hàng hoá và dịch vụ ở mức như xã hội mong muốn.
Những trường hợp thất bại thị trường chủ yếu là:
• Chính phủ can thiệp để khắc phục thất bại thị trường, nhằm nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực.
Chính phú can thiệp uể phân phối lại thu nhập và nguồn lực, nhằm đảm bảo công bằng xã hội. Chính phủ can thiệp dể ổn định hoá kinh tế vĩ mô nhằm tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các chủ thể trong nền kinh tế quốc dân.
• Chính phủ đại diện cho quyền lợi quốc gia trên trường quốc tế.
Thất bại thị trường – cơ sở để chính phủ can thiệp vào nền kinh tế
Thất bại của thị trường là những trường hợp mà thị trường cạnh tranh không thể sản xuất ra hàng hoá và dịch vụ ở mức như xã hội mong muốn.
Những trường hợp thất bại thị trường chủ yếu là:
Độc quyền thị trường
Khi thị trường chỉ do một hay một số ít các hãng thống trị thì nguy cơ tồn tại một thế lực độc quyền, chi phối thị trường là rất lớn. Các hãng có quyền lực độc quyền có thể tạo thêm lợi nhuận siêu ngạch cho mình bằng cách tăng giá mà không sợ có những đối thủ mới gia nhập thị trường. Để ngăn chặn nguy cơ này, chính phủ cần kiểm soát chặt chẽ thị trường để đảm bảo rằng các rào cản đối với sự gia nhập thị trường không trỏ thành những phương tiện khuyến khích quyền lực độc quyền.
Ngoại ứng
Đây là trường hợp xảy ra khi tác động của một giao địch trên thị trường có ảnh hưởng đến một đối tượng thứ ba, ngoài người bán và người mua, nhưng những tác động này không được tính đến. Trong những trường hợp như vậy, cân bằng thị trường sẽ không đạt hiệu quả xã hội, vì hoặc lợi ích biên hoặc chi phí biên của tư nhân không nhất quán với lợi ích hoặc chi phí biên mà xã hội chấp nhận. Ví dụ, khói xả từ các phương tiện giao thông hoặc nhà máy có thể gây ô nhiễm môi trường, nhưng những tồn tại cho môi trường đó không được tính thành chi phí đối với chủ các phương tiện và nhà máy, do vậy họ không có ý thức giảm bớt hoạt động của mình vì lợi ích chung. Trong những trường hợp này, chính phủ phải can thiệp để buộc các bên tham gia giao dịch thị trương phải tính đến tác động mà mình gây ra cho đối tượng thứ ba, nhờ đó có thể điếu chỉnh các hoạt động của thị trương đạt tới mức tối ưu xã hội.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: hạn chế của nền kinh tế thị trường
